DeFi là gì?

Tài chính phi tập trung hay “DeFi” (deef-eye) là một hệ thống tài chính mới hoạt động độc lập và không phụ thuộc vào các trung gian tài chính tập trung như ngân hàng, công đoàn tín dụng hoặc quỹ bảo hiểm. Thay vào đó, người dùng có khả năng chuyển, giao dịch, đầu tư và giao dịch ngang hàng bằng cách sử dụng tiền điện tử và tài sản kỹ thuật số thông qua các hợp đồng thông minh tự động, loại bỏ sự cần thiết của các trung gian chậm và tốn kém này.

DeFi được củng cố bởi công nghệ sổ cái phân tán tiên tiến (DLT – Distributed Ledger Technology) – hoặc blockchain – nhằm mục đích phá vỡ trật tự tài chính hiện tại và cho phép một hệ thống tài chính minh bạch và công bằng hơn.

Một tính năng khác biệt khác của DeFi là nó mở rộng chuỗi khối từ dữ liệu đơn giản hoặc chuyển giá trị sang các trường hợp sử dụng tài chính phức tạp hơn như giao dịch, cho vay, canh tác lợi nhuận (Farming), cho vay nhanh và các công cụ phái sinh (các công cụ phái sinh là các công cụ tài chính cao cấp như hợp đồng kì hạn, quyền chọn, hợp đồng tương lai, hợp đồng hoán đổi, chứng quyền, quyền mua cổ phần… Do đó, thị trường phái sinh cũng được gọi là thị trường tài chính cao cấp)

Ngành công nghiệp này bùng nổ vào năm 2020 trong “Mùa hè DeFi”, nơi tổng giá trị bị khóa trong các hợp đồng thông minh DeFi đã tăng mạnh từ vài trăm triệu đô la lên hơn 20 tỷ đô la Mỹ chỉ trong vài tháng. Mặc dù con số này vẫn còn nhỏ so với hệ thống tài chính truyền thống, nhưng lãi suất và đầu tư vào không gian dường như không sớm chậm lại. Tóm lại, DeFi là một hệ thống tài chính mở, không được phép và không biên giới.

DeFi có gì khác với tài chính truyền thống?

Ngoài việc chậm và gây tốn kém cho khách hàng, các hệ thống tài chính tập trung cũng dễ bị tấn công, vi phạm dữ liệu và lỗi bảo mật.

Nếu bạn cho tất cả trứng vào một giỏ. Nếu tiền của bạn đang ở trong ngân hàng, và ngân hàng quyết định tăng phí, thực hiện một khoản đầu tư tồi, bị cướp hoặc phá sản, thì khách hàng sẽ mất trắng. Trong DeFi, các sản phẩm, ứng dụng và dịch vụ, cũng như các tài sản mà chúng cung cấp, được phân cấp và do đó không có những điểm lỗi được tìm thấy trong các hệ thống tài chính tập trung.

Hệ thống tài chính truyền thống cũng không thể tiếp cận được với hàng triệu người mà không đáp ứng các tiêu chí để mở tài khoản ngân hàng. Điều này nghe có vẻ kỳ lạ đối với những người ở các quốc gia phát triển hoặc các khu vực giàu có, nhưng việc không đủ nhận dạng và khả năng tiếp cận vốn, sự cô lập về địa lý và sự áp bức của chính phủ đã hạn chế hàng triệu người trên thế giới tiếp cận các dịch vụ tài chính truyền thống.

Tiền điện tử và DeFi không phân biệt đối xử và cho phép bất kỳ ai có kết nối Internet đều có thể truy cập các dịch vụ tài chính một cách dễ dàng, rẻ và công bằng.

DeFi đến từ đâu?

Trong khi thuật ngữ DeFi bắt đầu vào mùa hè năm 2020, câu chuyện thực sự bắt đầu với Bitcoin (BTC). Bitcoin, theo thiết kế, vốn đã được phân cấp và mang đến ý tưởng về DLT như một phương tiện tạo ra các mạng phi tập trung để mọi người giao dịch. Khi Bitcoin được ra mắt vào năm 2009 bởi nhà mật mã ẩn danh Satoshi Nakamoto, lần đầu tiên mọi người bắt đầu giao dịch trên một mạng ngang hàng phi tập trung (peer-to-peer) dựa trên mật mã. Chính việc sử dụng blockchain này đã dẫn đến sự phát triển của hệ sinh thái tiền điện tử trị giá hàng nghìn tỷ đô la mà chúng ta thấy ngày nay. Chỉ trong 12 năm, Bitcoin đã tạo ra một hệ thống tài chính hoàn toàn mới trị giá hơn 800 tỷ đô la và một bộ lý tưởng tài chính mới dựa trên sự minh bạch và tự do.

Tầm nhìn của Satoshi Nakamoto là mang lại cho mọi người sự tự do của họ thông qua hệ thống tài chính P2P. Bitcoin là đồng tiền đầu tiên đạt được điều này nhưng chỉ là một ví dụ. Mặc dù bản thân Bitcoin là trụ cột của DeFi, nhưng nó mới chỉ là chương đầu tiên của câu chuyện. Sau năm 2009, các mạng lưới khác bắt đầu xuất hiện với tầm nhìn tương tự về việc xây dựng một hệ thống tài chính mới.

DeFi ở đâu và tôi có thể truy cập nó bằng cách nào?

Blockchain được sử dụng rộng rãi nhất là Ethereum. Đây là nơi đặt trụ sở của phần lớn các ứng dụng DeFi và là nơi có hàng tỷ giao dịch diễn ra hàng tuần. Mạng Ethereum thường được gọi là “internet tiếp theo” do khả năng phân cấp nhiều dịch vụ, đặc biệt là các dịch vụ tài chính và tập hợp các cộng đồng trên toàn cầu lại với nhau. Trong số hàng trăm ứng dụng phi tập trung (dApp – decentralised applications) có sẵn trên chuỗi khối Ethereum, mười ứng dụng hàng đầu có hơn một triệu người dùng hàng tháng và mạng lưới liên tục thu hút khối lượng giao dịch 24 giờ hơn 35 tỷ đô la. Tiền điện tử Ether (ETH) đóng vai trò là nguồn cung cấp nhiên liệu cho mạng vì mỗi giao dịch thu hút một khoản phí được sử dụng để khuyến khích những người xây dựng và duy trì mạng. Số lượng người dùng mạng ngày càng tăng nhanh cùng với sự gia tăng mạnh mẽ của giá Ether đã khiến phí \”gas\” được tính để thực hiện giao dịch tăng đột biến. Vấn đề về khả năng mở rộng là hạn chế chính của mạng khi nó bắt đầu chuyển đổi sang Ethereum 2.0 vào năm 2021.

Ưu điểm của DeFi là gì?

Tài chính phi tập trung cung cấp cho người dùng sự linh hoạt để giao dịch và giao dịch mọi lúc, mọi nơi chỉ với kết nối internet.

Những lợi ích tức thì nhất của DeFi là chuyển khoản ngay lập tức hoặc cực kỳ nhanh chóng và giảm đáng kể phí và lệ phí. Ngoài ra, vì có ít trung gian hơn tham gia một phần của miếng bánh tài chính, người dùng nhận được các lợi ích bổ sung chưa từng thấy trong tài chính truyền thống. Ví dụ, các giao thức cho vay DeFi thường cung cấp lãi suất tiền gửi cao hơn nhiều cũng như phí thấp hơn và các điều khoản ưu đãi hơn đối với các khoản vay và hạn mức tín dụng. DeFi mang đến cơ hội để cung cấp quyền truy cập công bằng vào các dịch vụ tài chính. Có hàng triệu người không được tiếp cận với các dịch vụ tài chính do bị cô lập, thiếu vốn, áp bức chính trị, v.v.

Một lợi ích khác của DeFi là giao dịch năng suất cực cao được gọi là “canh tác lợi nhuận” (Farming) cho phép các nhà đầu tư vay và cho vay tiền điện tử của họ với tỷ lệ cao hơn nhiều so với ngân hàng và đầu tư truyền thống.

Hợp đồng thông minh và tương lai của nền tài chính toàn cầu

Tương lai của tài chính phi tập trung trông rất lành mạnh. Khi thế giới trở nên khó khăn hơn nữa đối với một tương lai kỹ thuật số và phi tập trung, chúng ta đã thấy các tài sản được mã hóa bao gồm vàng kỹ thuật số, Mã thông báo không Fungible (NFT) và các tác phẩm nghệ thuật trở nên phổ biến hơn trong khi nhiều chính phủ trên thế giới đang tìm cách thiết lập tiền tệ kỹ thuật số của ngân hàng trung ương (CBDC – central bank digital currencies).

Các trường hợp sử dụng cho hợp đồng thông minh theo cấp số nhân, trải dài từ DeFi đến trò chơi, tài sản trong thế giới thực được mã hóa, thanh toán có điều kiện, ứng dụng cờ bạc và cá cược cũng như thị trường dự đoán.

Khi cách thức mà cả cá nhân và tổ chức tương tác, trao đổi thông tin và truy cập các dịch vụ tài chính tiếp tục được cách mạng hóa bằng công nghệ phi tập trung, các hợp đồng thông minh và DeFi sẽ tiếp tục tạo ra sự minh bạch và tự do tài chính.

Theo techradar.com

Nguồn: https://www.techradar.com/news/what-is-defi-everything-you-need-to-know